Charakterystyka Gminy Otmuchów

Gmina Otmuchów usytuowana jest w  południowo-zachodniej części województwa opolskiego (mapa). 

Według fizjograficznego podziału województwa opolskiego położona jest w granicach makroregionu Przedgórze Sudeckie. Północna część Gminy wchodzi w skład Wzgórz  Strzelińskich. Środkowa część gminy, obejmująca miasto Otmuchów, Jezioro Otmuchowskie, zachodnią część Jeziora Nyskiego oraz część środkowego biegu rzeki Nysy Kłodzkiej, wchodzi w skład mezoregionu Obniżenie Otmuchowskie.  Południowa część gminy (obejmująca między innymi wsie: Kałków i Jarnołtów) wchodzi w skład Przedgórza Paczkowskiego. Mezoregion ten przecina granica polsko - czeska.

Gmina Otmuchów graniczy z następującymi gminami: od północy z gminą Kamiennik i Pakosławice, od zachodu z gminą Paczków,  od wschodu z gminami Nysa i Głuchołazy. Południowa  granica  jest  granicą  Państwową  z  Czechami.

Gmina zajmuje obszar 18.823 ha, z czego 2801 ha znajduje się w granicach administracyjnych miasta. Również Jezioro Otmuchowskie dzielące gminę na część północną i południową znajduje się w granicach administracyjnych miasta. Powierzchnia gminy stanowi 2,2 % ogólnej powierzchni województwa.

Przez teren gminy przebiega w kierunku wschód-zachód droga krajowa ponadregionalna Nr 46 relacji Kłodzko - Nysa - Kędzierzyn Koźle - Gliwice.  Sieć dróg powiatowych  i gminnych zapewnia połączenie wiejskich jednostek osadniczych między sobą oraz z ośrodkiem gminnym.

Jednostkę administracyjną - gminę Otmuchów - tworzy miasto Otmuchów i 31 sołectw: Broniszowice, Buków, Grądy, Goraszowice, Janowa, Jasienica Górna, Jarnołtów, Jodłów, Kałków, Kijów, Kwiatków, Lasowice, Ligota Wielka, Lubiatów, Łąka, Maciejowice, Malerzowice, Meszno, Nadziejów, Nieradowice, Piotrowice Nyskie, Ratnowice, Sarnowice, Siedlec, Starowice, Suszkowice, Śliwice, Ulanowice, Wójcice, Wierzbno, Zwanowice.

W niektórych sołectwach występują przysiółki:

• w Grądach - Laskowice, Pasieki i Rysiowie,
• w  Maciejowicach - Grodziszcze, 
• w Nadziejowie - Kamienna  Góra, 
• w Piotrowicach - Krakówkowice, 
• w Wierzbnie - Zwierzyniec.  

Kształt graficzny Gminy na mapie wykazuje wyraźny podział jej terytorium na dwie części, które przedziela miasto.

Liczba mieszkańców objętych zakresem działania gminy Otmuchów na dzień 31.12.2007 r. wynosiła 14.485 i przedstawia się następująco:

Gmina Otmuchów położona jest w granicach makroregionu Przedgórze Sudeckie. Jest falistą równiną, wzniesioną od 200 do 350 m. n. p. m., z kilkoma wyższymi wzniesieniami, spośród których wyróżnia się wysokością położony poza  granicami województwa masyw Ślęży.

W północnej części gminy od miejscowości Suszkowice  na wschodzie przez Ulanowice, Sarnowice, Ligotę Wielką, aż do Lubiatowa  w rzeźbie powierzchni wyróżnia się ciąg pagórków. Ich wysokość wynosi od 270 m. n. p. m. (na wschodzie) do 315 m. n. p. m. (na zachodzie), przy względnej wysokości pagórków wynoszącej 30-35 m. Dominuje typ rzeźby wysokofalistej, wierzchołki pagórków są spłaszczone, a położone tu pola uprawne narażone są na erozję.

Północno - wschodnią część gminy Otmuchów charakteryzuje mniej urozmaicona rzeźba, z przewagą falisto – pagórkowatej i  nisko - pagórkowatej.

Przez środkową część gminy, przechodzi rów wykorzystany przez środkowy bieg Nysy Kłodzkiej. Płaskie, szerokie dno doliny położone jest na wysokości 198-203 m. n. p. m., poprzecinane jest siecią dopływów, z których większymi są: Ścinawa, Płocka, Widna.

Południowa część gminy (obejmująca między innymi wsie: Kałków i Jarnołtów) wchodzi w skład Przedgórza Paczkowskiego. Mezoregion ten przecina granica polsko - czeska.

Obszar położony na południe od doliny Nysy Kłodzkiej ma zróżnicowaną rzeźbę terenu. Na zachód od rzeki Widna rzeźba jest mało urozmaicona - niskofalista, pagórkowata, a nawet płaskorówninna. Tereny położone na wschód od tej  rzeki charakteryzuje znaczna deniwelacja  rzeźby,  osiągająca  w  rejonie  Nadziejowa  i  Kijowa 40 m.,  a  nawet 50 m.

Występują tu dwa rodzaje gleb, zaliczane do III i IV klasy bonitacyjnej, różniące się pochodzeniem geologicznym skały macierzystej. Są to gleby wytworzone z utworów gliniastych oraz pyłowych.

Te pierwsze występują przede wszystkim w południowej części gminy na Przedgórzu Paczkowskim. Mają one dobre właściwości glebotwórcze, gdyż są bogate pod względem składu mineralnego. Powstają z nich najczęściej gleby średnio dobre i dobre. Gleby pyłowe są żyźniejsze od gleb gliniastych. Są one zasobne w przyswajalne składniki pokarmowe. Wyżej wymienione gleby zalicza się do klasy gleb czarnoziemnych, brunatnoziemnych i pobagiennych.

Ta klasyfikacja informuje nas o korzystnych warunkach dla produkcji roślinnej, z tego też powodu rolnictwo gminy osiąga dobre wyniki w jej zakresie.

Decydujący wpływ na warunki klimatyczne gminy Otmuchów wywiera bliskość Sudetów. Obok tego czynnika daje się zauważyć wpływ klimatu oceanicznego. Czynniki te są przyczyną łagodzenia różnic pomiędzy poszczególnymi porami roku.

Średnia temperatura roczna gminy Otmuchów kształtuje się w granicach +8 do +8,3ºC co jest bardzo korzystne dla gospodarki rolnej tego terenu. Rozkład temperatur rocznych poszczególnych pór roku jest wyjątkowo korzystny. Zimy są tu łagodne, średnia stycznia, najzimniejszego miesiąca, prawie nigdy nie spada poniżej - 2ºC, luty jest zwykle cieplejszy. Mrozy nigdy nie trwają zbyt długo, a często w zimie następuje kilka odwilży. Miesiące letnie nie są zbyt upalne. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, którego temperatura średnia nieznacznie przekracza +18ºC. Jesienie są przeważnie długie i łagodne. Długość okresu wegetacyjnego, czyli ilość dni w roku, w którym średnia temperatura wynosi + 5ºC kształtuje się w granicach od 203 do 220 dni.

Ilość opadów atmosferycznych jest tu również znaczna. W ciągu roku najwięcej opadów deszczu przypada na miesiące letnie, to jest od maja do września, a maksimum opadów występuje w lipcu (100 – 232 mm). Liczba dni z opadem > 0,1 mm w ciągu roku wynosi 152 dni, z opadem > 1 mm 98 dni w roku. Opady ulewne > 10 mm występują w miesiącach letnich (maj - sierpień) po 3-4 dni w miesiącu co daje łącznie 16 dni w roku. Średnia roczna opadów z dziesięciolecia 1991-2000 wynosiła 650 mm.

Opady śniegu rejestrowane są na tym terenie w miesiącach od listopada do kwietnia i trwają 40-60 dni. Pokrywa śnieżna ma średnią grubość od 5-25 cm. Średnia liczba dni z pokrywą śnieżną wynosi 45 dni.

Parowanie z powierzchni wody w okresie letnim waha się od 40-100 mm miesięcznie, zaś wilgotność względna wynosi średnio 76%. Najwyższa wilgotność utrzymuje się w miesiącach zimowych (październik – luty).

W rejonie zbiornika Otmuchów zdecydowany kierunek wiatrów to SW i NW. Przeważają wiatry średnie to jest do 5 m/s. Notuje się 20% wiatrów silnych > 5 m/s, natomiast wiatry słabe tj. 0-2 m/s i cisze stanowią 30%.

W obniżeniu Otmuchowskim, 2 km na zachód od Otmuchowa przez spiętrzenie Nysy Kłodzkiej zaporą ziemną  utworzono  w  1933  roku duży zbiornik retencyjny - Jezioro Otmuchowskie.

Powierzchnia Jeziora wynosi 2348 ha, długość 6,5 km, szerokość 3,5 km, maksymalna głębokość 12 m, pojemność całkowita 134,5 mln m³, wysokość zwierciadła wody. 215,0 m.n.p.m.

Głównym zadaniem zbiornika „Otmuchów” jest zasilanie wód dla celów żeglugowych we współpracy ze zbiornikiem „Głębinów”. W celu zwiększenia możliwości wykorzystania pojemności zbiornika dla potrzeb nawigacyjnych, dopuszcza się okresowo nadpiętrznie zbiornika (ponad pojemność użytkową), pod warunkiem opróżnienia przed nadejściem wielkiej wody.

Niezależnie od zaspokojenia potrzeb żeglugowych i przeciwpowodziowych, kompleksowa gospodarka wodna w obrębie zbiornika uwzględnia również potrzeby energetyki wodnej, zaopatrzenia w wodę przemysłu, ludności miast i wsi, rozcieńczenia wód zanieczyszczonych, gospodarkę rybacką, a także wykorzystanie rekreacyjne.

Jezioro Otmuchowskie wraz z przyległym pasem terenu o szerokości 1 - 3 km, to część Obszaru Chronionego Krajobrazu, w skład którego wchodzi również drugi zbiornik zaporowy na Nysie Kłodzkiej - Jezioro Nyskie.

Na terenie gminy Otmuchów główną rzeką jest Nysa Kłodzka, której zlewnia traktowana jest jako chroniona ze względu na sposób zasilania urządzeń wodociągowych w miastach: Nysa, Brzeg, Oława i Wrocław.

Gospodarka wodna obejmuje oprócz wód powierzchniowych również wody gruntowe. Głębokość zalegania wód gruntowych jest bardzo zmienna. W dolinach rzek wody te występują blisko powierzchni ziemi, to jest od 0 do 2 m. Na wyższych trasach Nysy Kłodzkiej, w suchych dolinach występują na głębokości 2 - 5 m, na pozostałych terenach zalegają one na głębokości 5 - 20 m. Takie zaleganie wód gruntowych zapewnia dobre warunki dla rozwoju roślin. Gorsze warunki dla gospodarki rolnej zarejestrowano na skłonach pagórków, gdzie wody gruntowe występują głęboko, a opadowe szybko spływają. 3% gleb charakteryzuje się stałym nadmiarem wody, gleb o okresowym nadmiarze jest 38,8%, zarejestrowano 41,3% gleb optymalnie nawilgoconych. Wydzielono 16,5% gleb o okresowym niedoborze wody, zaś o stałym niedoborze 0,1%.

Na terenie gminy w zasadzie występują dwa poziomy wodonośne eksploatowane dla celów bytowych i produkcyjnych tj. poziom czwartorzędowy oraz poziom trzeciorzędowy. Korzystne warunki gruntowe powodują, że zbiorniki wodne są w wystarczający sposób izolowane od powierzchni przed przenikaniem zanieczyszczeń.

Gmina Otmuchów wyróżnia się znaczącymi walorami przyrodniczo-krajobrazowymi. Decyduje o tym zróżnicowana rzeźba terenu, rozległy akwen wodny - Jezioro Otmuchowskie, oraz bliskie sąsiedztwo Kotliny Kłodzkiej i Sudetów.

Na terenie gminy występują niewielkie fragmenty naturalnych lasów, nie przekraczające zwykle 10 ha powierzchni oraz zadrzewienia śródpolne, które mimo swego wtórnego charakteru, zasługują na ochronę, ponieważ są ostoją ptactwa zwalczającego szkodniki.

Oprócz lasów występuje na terenie gminy 8 parków podworskich. Ich łączna powierzchnia wynosi 24,23 ha. Parki te pochodzą z XIX wieku. Miały wówczas charakter różnego rodzaju ogrodów krajobrazowych. Zakładane przy dworach właścicieli dużych majątków ziemskich na podstawie wcześniejszych założeń lub na konwie obszarów leśnych, odzwierciedlały zamożność i upodobania dawnych gospodarzy.

Prywatne niegdyś zespoły parkowe po II-ej wojnie światowej przydzielone zostały różnym, najczęściej państwowym i społecznym użytkownikom. Nie zawsze właściwe i zgodne z przeznaczeniem ich użytkowanie sprawiło, że większość utraciła swój dawny styl.

Oprócz rodzimych gatunków drzew występują w parkach gatunki introdukowane, tj. sprowadzane z innych rejonów klimatycznych, np. z Ameryki Północnej, Dalekiego Wschodu. Ponieważ nie rosły i nie rosną naturalnie w naszym kraju, nazywamy je egzotami. Można przyjąć, że stanowią one dla nauki cenny obiekt badawczy i wzbogacają naszą ojczystą florę.

Do dewastacji parków i niszczenia drzew przyczynił się brak zabiegów pielęgnacyjnych. Wiele zabytkowych, starych drzew, tak rodzimych jak i egzotów, zostało bezmyślnie wyciętych lub ucierpiało podczas lipcowej powodzi w 1997 r. Wiele z nich choruje w wyniku uszkodzeń przez owady, grzyby, wiatr, uderzeń pioruna.

Gmina Otmuchów leży na Obszarze Chronionego Krajobrazu. Rozciąga się on od granicy z województwem dolnośląskim wzdłuż drogi przez miejscowość Rostków, Lubiatów, Lasowice, Maciejowice, Nieradowice, Bednary, Ulanowice, Suszkowice do drogi Otmuchów - Nysa i drogą tą w kierunku Nysy i granicą miasta, a następnie drogą przez Zamłynie w kierunku południowym do Białej Nyskiej i Morowa skąd na zachód torem kolejowym i północną drogą do Bukowa i dalej drogą przez Wierzbno, Śliwice, Meszno, Trzeboszowice, Stary Paczków do Paczkowa.

Ze względu na znaczne wartości historyczne i kulturowe, ochronie konserwatorskiej podlegają zespoły urbanistyczne, obiekty architektury, budownictwa, parki, cmentarze, zabytki ruchome oraz stanowiska archeologiczne.

Ponadto w niektórych wsiach wytworzone zostały charakterystyczne dla Śląska układy ulicowe wsi z dobrze zachowanymi zagrodami (frontowe budynki szczytowe, budynki wycugowe, zdobione bramy, itp.) Do wsi takich można zaliczyć: Broniszowice, Jarnołtów, Jodłów, Kałków, Lasowice, Ligota Wielka, Lubiatów, Łąka, Maciejowice, Meszno, Piotrowice Nyskie, Siedlec, Wierzbno, Wójcice.

Na analizowanym terenie eksploatowane są metodą odkrywkową granity, żwiry, piaski i gliny. W wyniku inwentaryzacji terenowej na obszarze miasta i gminy Otmuchów zarejestrowano 21 wyrobisk i 3 osadniki, ich łączna powierzchnia wynosi 130,99ha. Z 21 wyrobisk tylko 6 jest aktualnie czynnych, prowadzona jest w nich eksploatacja glin, granitu i żwiru. Największe czynne kopalnie surowców mineralnych znajdują się w:

• Wójcicach – żwirownia o powierzchni 7,00ha należąca do: Górażdże „Cement” S.A. z siedzibą w Choruli ul. Cementowa 1.
• Nadziejowie, Kamienna Góra – kamieniołom o powierzchni 24,07ha, należący  do Przedsięb. Robót  Inżynieryjno-Drogowych „Makadam” w Busku Zdroju.

W Gminie Otmuchów znajdują się również złoża iłów i amfibolitów.

Sprzyjające rozwojowi rolnictwa warunki glebowo-klimatyczne sprawiły, że od dawna teren gminy Otmuchów jest intensywnie użytkowany rolniczo.

Ogólna powierzchnia gminy Otmuchów wynosi 18823 ha, co stanowi 2 % łącznego areału województwa opolskiego, a 15,4 % powiatu nyskiego. W granicach tej jednostki administracyjnej, jednej z większych w regionie, znajduje się miasto Otmuchów i 31 sołectw.

Użytki rolne zajmują 13095 ha tj. aż 70,7% ogólnej powierzchni gminy tj. o 8% więcej, niż przeciętnie na terenie województwa opolskiego.

Grunty orne (łącznie z sadami) zajmują 12309 ha, co stanowi 93,99% użytków rolnych tj. 7,8 % więcej niż przeciętnie w województwie.

Struktura użytkowania gruntów ornych w poszczególnych wsiach jest zróżnicowana. W obrębie wsi: Grądy, Lubiatów, Nieradowice, Jasienica Górna, Ratnowice i Zwanowice grunty orne stanowią ponad 80% ogólnej powierzchni. Najmniej gruntów ornych zarejestrowano we wsiach: Nadziejów (33,9 %), Wójcice (48,7 %) oraz na obszarze miasta Otmuchów (11,2 %).

Użytki zielone (łąki i pastwiska trwałe) zajmują 810 ha co stanowi 5,9 % powierzchni gminy tj. o 1,9% mniej niż przeciętnie w województwie opolskim.

Pod lasami i zadrzewieniami znajduje się 1151 ha gruntów, co stanowi 6,1 % ogólnej powierzchni gminy. Jest to wartość niższa od lesistości województwa opolskiego, gdzie udział tej kategorii użytków wynosi 26,6 %.

Zestawienie wyżej wymienionych danych zawiera poniższa tabela.

Użytkowanie gruntów w ha w gminie Otmuchów

Gmina Otmuchów jest w 100% zwodociągowana. System zbiorowego zaopatrzenia w wodę ludności gminy Otmuchów funkcjonuje w oparciu o dwa główne wodociągi grupowe: „Łąka” i „Otmuchów” oraz o ujęcia głębinowe i stacje uzdatniania wody zlokalizowane w Łące i w Otmuchowie przy ul. Krakowskiej. Ponadto istnieją na terenie gminy mniejsze, również głębinowe ujęcia wody w:

• Maciejowicach - zasilają bloki mieszkalne b. PGR,
• Starowicach – zaopatrzenie wioski Starowice,
• Malerzowice-Bednary – zaopatrzenie dla Bednar, Malerzowic i Siedlec,
• Rysiowicach – zaopatrzenie dla Rysiowic, Goraszowic, Grądów, Wajdyk i Ulanowic.

Ujęcia w Łące i Otmuchowie wyposażone są w agregaty prądotwórcze zapewniające ciągle dostawy wody pitnej.

Łączna długość sieci kanalizacyjnej w gminie Otmuchów wynosi 11,8 km i występuje tylko w mieście Otmuchów. Procent skanalizowania miasta wynosi 61%. Sieć kanalizacyjna w mieście jest w większości stara i wymaga modernizacji. Ścieki z miasta odprowadzanie są poprzez zlewnię przy ul. 1-go Maja do wybudowanego w latach 1990- 1995 kolektora, który odprowadza ścieki do oczyszczalni w Nysie. Odprowadzanie ścieków wymaga stałego dostępu do energii elektrycznej. Do zlewni dostarczane są także ścieki z całej gminy beczkowozami.

Obecnie planowana jest budowa kanalizacji na terenie całej gminy. Pierwszym etapem budowy ma być kanalizacja miejscowości położonych wzdłuż północnego brzegu jeziora Otmuchowskiego w jego zlewni oraz budowa lokalnej oczyszczalni wraz z kanalizacją w Kałkowie.

Dodatkowo coraz większą popularnością cieszą się przydomowe oczyszczalnie ścieków, których przybywa co roku od kilku do kilkunastu.

Jednym z podstawowych czynników warunkujących rozwój społeczno – gospodarczy gminy Otmuchów jest dostępność i funkcjonalność układów transportowych. Głównym elementem układu komunikacyjnego o znaczeniu regionalnym na terenie gminy jest: droga krajowa nr 46 relacji Kłodzko – Otmuchów – Nysa – Opole – Częstochowa.

Jest to droga o klasie GP (główna przyśpieszona), której przebudowa i modernizacja na terenie gminy Otmuchów objęła budowę obwodnicy miasta Otmuchów wraz z nowym mostem na rzece Nysa Kłodzka i Raczynie (kanał ulgi jeziora otmuchowskiego). Ponieważ przez teren gminy nie przebiega żadna droga wojewódzka, jest ona jedynym ciągiem komunikacyjnym łączącym gminę z głównymi ośrodkami społeczno - gospodarczymi województwa opolskiego w tym z miastem Opole. 

Gęstość sieci dróg powiatowych, jak i gminnych jest wystarczająca. Zapewniają one połączenie ze wszystkimi jednostkami osadniczymi w gminie. Niepokojący jest jednak ich stan techniczny i często brak utwardzonej nawierzchni, co ma bezpośredni wpływ na warunki ruchu i bezpieczeństwo. 

Przez teren gminy przebiega jedna czynna linia kolejowa Nr 137 na odcinku Kędzierzyn-Koźle – Nysa – Kamieniec Ząbkowicki jest to linia pierwszorzędna, dwutorowa i nie zelektryfikowana. Dodatkowo przez teren gminy i miasto Otmuchów przebiega linia kolejowa o znaczeniu lokalnym prowadząca do cukrowni „Otmuchów”.

Infrastrukturę towarzyszącą poza obiektami obsługi ruchu kolejowego tworzy dworzec kolejowy położony w Otmuchowie przy ul. Kolejowej, którego stan techniczny jest niezadowalający, a wykorzystanie dla ruchu pasażerskiego praktycznie zerowe.

Przewozy kolejowe w gminie Otmuchów w porównaniu z transportem samochodowym mają charakter marginalny – co jest jednak tendencją ogólnokrajowa.

Głównym operatorem telekomunikacyjnym na terenie gminy jest Telekomunikacja Polska S.A. pluralizm usług telekomunikacyjnych wprowadzić może konkurencję i pojawienie się nowych operatorów usług telekomunikacyjnych. Centralą nadrzędną dla central na obszarach wiejskich jest centrala w Otmuchowie.

W centrum miasta część sieci prowadzona jest kanalizacją teletechniczną, na obszarach wiejskich większość sieci jest poprowadzona sieciami napowietrznymi (obecnie przebudowywanymi na podziemne).

Ponadto w ostatnich 2-3 latach weszło kilku dostawców Internetu radiowego zapełniając luki w sieci TP SA i umożliwiające korzystanie z nowoczesnych form łączności jak i telefonii internetowej.

Na terenie Gminy Otmuchów znajduje się elektrownia wodna zbudowana w latach trzydziestych XX w na zbiorniku zaporowym na Nysie Kłodzkiej. Elektrownia wytwarza prąd dla ogólnopolskiej sieci energetycznej.

Znajdują się także u nas dwie stacje transformatorowe SN zlokalizowane w Otmuchowie przy ul. Lipowej i w Śliwicach obsługujące całą gminę.

Na terenie gminy znajdują się linie przesyłowe od 15 kV do 230V.

Na terenie gminy znajdują się trzy działające stacje paliwowe. Dwie w obrębie Otmuchowa przy ul. Mickiewicza i ul. Nyskiej oraz przy drodze krajowej w miejscowości Wójcice. Wszystkie oferują ET i ON. Stacje paliw przy ul. Nyskiej i w Wójcicach oferują ponadto LPG i pracują całodobowo. Ponadto na terenie gminy znajduje się kilkanaście nieużywanych stacji paliw po zlikwidowanych PGR i innych jednostkach organizacyjnych.

Przez gminę Otmuchów przebiega rurociąg gazowy średniego ciśnienia zaopatrujący w gaz poprzez rozdzielnię w Otmuchowie miasto Otmuchów i miejscowość Śliwice.

Na naszym terenie znajdują się także punkty sprzedaży opału (węgiel, koks, drewno opałowe) zlokalizowane w Otmuchowie przy ul. Grodkowskiej i Kolejowej oraz w Kałkowie w bazie b. SKR.

Działalność produkcyjna w obrębie gminy bazuje przede wszystkim na przemyśle rolno-spożywczym i wydobywczym. Ważną gałąź gospodarki stanowi turystyka.

Dobre warunki glebowe i klimatyczne sprzyjały rozwojowi przemysłu cukrowniczego, któremu podporządkowana jest produkcja roślinna w tym buraków cukrowych. Natomiast występowanie na terenie gminy złóż surowców mineralnych przyczyniły się do rozwoju przemysłu wydobywczego.

Jednostki działalności gospodarczej w większości, zlokalizowane są na terenie miasta Otmuchów i reprezentowane są przez następujące branże: rolno-spożywcza, cukiernicza, wydobywcza. Transformacja gospodarki przyczyniła się do intensywnego rozwoju instytucji wspierających rozwój przedsiębiorstw, tj. firm świadczących usługi finansowe, ubezpieczeniowe, informacyjne i w zakresie obrotu nieruchomościami. Przedsiębiorstwa mikro, małe i średnie rozwijają się w takim samym stopniu w mieście jak na obszarach wiejskich.. Prowadzą one przede wszystkim działalność w zakresie handlu i napraw, obsługi nieruchomości, przetwórstwa przemysłowego i budownictwa.

Otmuchów należy do jednego z najpiękniejszych miast Śląska Opolskiego. Miasto położone jest w południowo-zachodniej części regionu, blisko granicy z Czechami. Założone zostało na lewym brzegu Nysy Kłodzkiej, przy dawnym historycznym szlaku handlowym wiodącym z Nysy do Kłodzka.

Wiele wskazuje na to, że już w czasach przed chrystianizacją istniała na tych terenach osada słowiańska, a położenie na dawnym szlaku handlowym z Czech do Polski wpływało na jej rozwój.

Wraz z powstaniem biskupstwa wrocławskiego w 1000 roku Otmuchów stał się posiadłością biskupów wrocławskich, co zadecydowało o jego ważnej randze w śród ówczesnych miejscowości. Przykłady zabytków sztuki: zamek biskupi, kościół parafialny p.w. św. Mikołaja i Franciszka, ratusz, pałac barokowy (UM), obwarowania miejskie, kolumna Maryjna.

Na terenie gminy nad bezpieczeństwem i porządkiem publicznym czuwają: Policja, Ochotnicza Straż Pożarna.

Otmuchowską Policję reprezentuje Komisariat Policji w Otmuchowie, który swoją siedzibę ma w Otmuchowie przy ul. Sienkiewicza 9. Zabezpiecza on rejon dwóch gmin tj. Otmuchowa i Kamiennika. Jest to największy rejon w powiecie nyskim pod względem obszaru.

W Gminie Otmuchów działa 12 terenowych Ochotniczych Straży Pożarnych. Każda jednostka posiada samochód gaśniczy, motopompy, węże ssawne oraz radiotelefony i inne niezbędne wyposażenie do prowadzenia akcji gaśniczych i przeciwpowodziowych a nawet ratownictwa wodnego.

Wśród obiektów podlegających szczególnej ochronie na terenie Gminy Otmuchów znajdują się: